Anna Luyten, journaliste bij de Knack heeft al vaker geschreven over jeugdcriminaliteit en jeugdzorg en ze doet dat telkens op genuanceerde wijze. We raden iedereen de lectuur aan van de artikels "Een jongen bijgenaamd Dutroux" (Knack nr. 4, 2008) en "Hang ze aan de nagel" (Knack, nr. 5, 2008).

Op de website van Knack (http://www.knack.be/nieuws/belgie/jeugdconsulenten-voeren-actie/site72-section24-article12169.html) vonden we een verkorte versie van laatstgenoemd artikel. We hernemen hieronder een passage waar Heleen Martens, jeugdrechter te Gent en voorzitter van de nederlandstalige jeugdmagistraten, het woord neemt. Met scherpte verzet zij zich tegen een al te éénzijdige visie op 'jeugddeliquentie'.

Jeugdconsulenten voeren actie

Anna Luyten

29/01/2008 15:30

Jeugdconsulenten hebben dinsdag actie gevoerd aan het Antwerpse Justitiepaleis voor meer opvangplaatsen. 'Het is alsof de maatschappij de jongeren die in moeilijke situaties zitten, wil opsluiten en de sleutel ver wil weggooien', zegt jeugdrechter Heleen Martens.
De roep naar meer opvangplaatsen voor jongeren die in een problematische opvoedingssituatie zitten of psychiatrische hulp nodig hebben, wordt steeds groter. In Antwerpen protesteerden hulpverleners van de dienst voor bijzondere jeugdzorg. (...) Heleen Martens, jeugdrechter in Gent en voorzitter van de Nederlandstalige jeugdmagistraten, vertelt hoe een kind van dertien jaar na ernstige conflicten in een opvoedingstehuis alleen maar plek vond door een plaatsing in de volwassenenpsychiatrie. 'Hoelang? Met welke behandeling? Met welk perspectief?' vraagt Martens zich af. 'Er is een schrijnend tekort aan psychiatrische hulpverlening voor jongeren en drugshulp', zegt ze. Instellingen kunnen de jongeren namelijk weigeren. De nieuwe wet op de jeugdbescherming voorziet nochtans in gedwongen opname in de psychiatrie of drugstherapie. 'Maar die artikelen zijn niet eens in werking. Ze zijn nog niet uitvoerbaar verklaard.'
'De minderjarigen van vandaag zijn de meerderjarigen van morgen, en een maatschappij moet daarin investeren', vindt Martens. 'Zoveel kinderen die bij mij terechtkomen missen een sociale context. Steeds meer afwezige ouders, of ouders die hun kinderen afgewezen hebben. Ouders die op zijn en mij zeggen: "Ik kan niet meer, mevrouw de rechter, ik laat hem nu helemaal aan u over.'
En dan wordt er met stijgende verbazing over de 'jeugddelinquentie' gesproken. 'Jeugddelinquent, ik haat het woord', zegt Martens. 'Wanneer is iemand een jeugddelinquent? Als hij of zij de eerste boterkoek steelt bij de bakker? En hoe gaat het dan verder? Ik blijf erin geloven: achter elke MOF zit een POS.' Een POS is het vakjargon voor een jongere met een problematische opvoedingssituatie, een MOF is een jongere die een als misdrijf omschreven feit heeft gepleegd. Martens: 'Je wordt niet als MOF geboren!'